Blog Layout
Maatwerk Leef zoals jij wilt leven
apr 19, 2021
Het is al jaren een doorn in het oog van de overheid, de mogelijke schijnzelfstandigheid van zzp’ers. Eind 2018 meldde RTL bijvoorbeeld dat als de nieuwe spelregels voor zzp’ers zouden ingaan, er mogelijk 75.000 tot 100.000 als ‘in loondienst’ zouden kwalificeren.
De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid is samen met de staatssecretaris van Financiën de afgelopen jaren doende geweest om te komen tot nieuw beleid voor zzp’ers. Wat waren de plannen en hoe ziet het er nu uit?
Hoe was het en hoe is het nu?
Tot 1 mei 2016 konden opdrachtgevers en opdrachtnemers een zogeheten ‘Verklaring Arbeidsrelatie (VAR)’ opstellen. Hiermee maakten ze duidelijk dat er geen sprake van een dienstverband zou zijn, maar van een (aantal) losse opdracht(en) buiten de sfeer van ‘in dienst nemen’. Deze VAR voldeed niet en maakte plaats voor de Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties). Deze wet regelt de fiscale gevolgen van een arbeidsrelatie. Die wet voldoet echter ook niet, vandaar de verdere voorstellen om tot nieuw beleid te komen. De discussie daartoe wordt al enige jaren gevoerd. Handhaving van de huidige regelgeving was uitgesteld tot 1 januari 2020 en vervolgens tot 1 januari 2021. En nog steeds is er geen kogel door de kerk.
Minimumtarief zzp’ers
Er zou een minimum uurtarief voor zzp’ers moeten gaan gelden van 16 euro per uur. Daarmee was de verplichte arbeidsovereenkomst bij een laag tarief van tafel, wat oorspronkelijk de maatregel was die de bewindslieden zich voorstelden om de onderkant van de arbeidsmarkt te beschermen. Dat idee ging ter ziele omdat het niet strookte met Europese wet- en regelgeving. Echter, zo halverwege 2020 werd ook het minimumtarief door de bewindslieden ingeslikt.
Zelfstandigenverklaring
Voor zzp’ers aan de bovenkant van de arbeidsmarkt moet een zelfstandigenverklaring gaan komen. In die verklaring zou het volgende moeten komen te staan:
Partijen beogen dat er geen arbeidsovereenkomst tot stand komt;
De arbeidsbeloning kent een minimumuurtarief van 75 euro (prijspeil 2019, sindsdien niet aangepast);
De overeenkomst wordt aangegaan voor de duur van maximaal een jaar;
Beide partijen moeten de overeenkomst ondertekenen;
De opdrachtnemer moet bij de Kamer van Koophandel ingeschreven zijn.
Webmodule
Hoe beoordeel je als opdrachtgever of opdrachtnemer je eigen situatie? Daarvoor is een webmodule in het leven geroepen, de zogenoemde Webmodule Beoordeling Arbeidsrelatie. Op de site van de belastingdienst is deze webmodule in te vullen. Geeft dit dan zekerheid? Nee, alleen een zekere mate van waarschijnlijkheid. Inmiddels is de webmodule in veel situaties uitgetest en wordt er gewerkt aan het ontwikkelen van een algoritme voor een goede beslisboom.
Wat is de status op dit moment?
De belastingdienst heeft de personeelscapaciteit opgevoerd om vanaf 1 januari 2021 te kunnen handhaven. Voor die tijd werd handhaving steeds opgeschoven. Er zou nu dus gecontroleerd moeten worden.
Op dit moment zitten we met de toepassing van de Wet DBA die per 1 mei 2016 is ingegaan. En natuurlijk de in het leven geroepen check die opdrachtgevers of opdrachtnemers kunnen doen via de webmodule op de site van de belastingdienst. Het is nu afwachten wat een nieuw kabinet straks zal doen.
Wat betekent dit voor zzp’ers?
De huidige onzekere situatie houdt aan en binnenkort wordt er gehandhaafd. Dan is het slim om je eigen financiële situatie in kaart te hebben. Denken in scenario’s is hier geen luxe. En dat is precies waar een gecertificeerd financieel planner
goed in is: denken in scenario’s, denken in mogelijkheden.
We kennen allemaal het begin van het verhaal. In mei 2010 werd er voor 20.000 bitcoin (BTC) een pizza gekocht. De pizza kostte omgerekend 25 Amerikaanse dollar. Wie vandaag de dag 20.000 BTC heeft, is multimiljonair. De koers fluctueert zo’n beetje iedere seconde, maar een waarde van 39.000 euro is een prijs voor 1 BTC die de afgelopen weken is gerealiseerd. 20.000 BTC zou vandaag dus 740 miljoen euro waard zijn. Achteraf een dure pizza… Wat is een cryptovaluta? Inmiddels zijn er duizenden digitale munten. De Bitcoin is verreweg de meest verhandelde munt. Er is voor ongeveer 822 miljard dollar aan Bitcoins in de wereld. De nummer 2, Ethereum, heeft 346 miljard, Uniswap, nummer 10 van dit moment, heeft een totaal van 15 miljard dollar aan digitale munten wereldwijd. Een digitale munt is een rekeneenheid in de blockchain, de keten van automatische computerhandelingen die vastlegt wat een digitale munt is, hoeveel ervan zijn en welke transacties er plaatsvinden. Er is dus nergens een fysieke munt of een fysiek bankbiljet, er ligt ook nergens een hoopje goud als tegenwaarde. De bekendste, de Bitcoin, dankt zijn waarde alleen aan het gebruik, aan vraag en aanbod. Verder is het lucht. Sommige andere munten zijn gekoppeld aan een project of een bedrijf, zodat er nog iets van een extra waarde kan zijn. Die munten lijken dan een beetje op aandelen in een bedrijf, soms is dat ook zo. Wat is blockchain? Om met digitale munten te kunnen werken is er onderliggend een blockchain nodig. Een blockchain is een ‘keten van blokken’ met informatie, een soort keten van computerprogramma’s. In de blockchain kun je van alles vastleggen. Je kunt een bepaalde koop of verkoop administreren, je kunt een transportverzekering afsluiten, je kunt er in vastleggen dat je een eigen digitale munt gaat uitgeven of je kunt er bestaande digitale munten in verhandelen. De blockchain is soms een fabriek die van alles maakt, soms een snelweg waarover alles loopt. Belangrijk: doordat heel veel computers via het internet aan elkaar zijn gekoppeld en toestemming moeten geven voor een bepaalde actie, kan er niet of nauwelijks mee gemanipuleerd worden. En dat maakt een proces dat via de blockchain loopt veiliger, transparanter en sneller. Hoe kun je crypto’s kopen en verkopen? Om rechtstreeks in bijvoorbeeld Bitcoin te kunnen handelen, heb je een ‘wallet’ nodig, een online portemonnee. Je opent een soort online bankrekening. Dat doe je bij bekende partijen als Binance, Coinbase, Kraken of een kleinere, minder bekende wallet. Je stort daar vanaf je Nederlandse bankrekening of via een creditcard euro’s of dollars op en die worden omgezet in bijvoorbeeld Bitcoin. Het overboeken van Bitcoin loopt vanaf je saldo bij zo’n wallet. Een ‘bankrekening’ is dan een opsomming van letters en cijfers geworden. En een overboeking gaat razendsnel en goedkoop. Alles is digitaal en gaat realtime, al zie je nog wel vertragingen onderweg. Is het veilig? Wat is veilig? Blockchain als zodanig is veilig, want duizenden computers zorgen ervoor dat een transactie veilig verloopt. De onveiligheid zit meer in andere aspecten. Allereerst je wachtwoord. Ben je dat kwijt, dan ben je ook je saldo kwijt. Het is allemaal zo goed beveiligd (en anoniem) dat je niet even makkelijk een vergeten wachtwoord kunt opvragen. En is een wallet veilig? Niet altijd. Er zijn voorbeelden van fraude, waarbij een wallet zomaar verdwenen is. Een grote, betrouwbare partij is dus geen luxe. Is het risicovol? En dan de waarde, die is niet stabiel. De Bitcoin bijvoorbeeld staat nu rond de 39.000 euro, maar heeft ook al boven de 50.000 euro gestaan. Vorig jaar was dat nog 10.000 euro. Of de koers naar 100.000 euro gaat of naar 1.000 euro, is niet te voorspellen. Optimisten geloven in de kracht van de Bitcoin als een nog veel meer gebruikt betaalmiddel, waardoor de vraag toeneemt en de koers stijgt. Vooralsnog hebben ze het gelijk aan hun kant. Kunnen we meer zeggen over de toekomst? Een land als El Salvador wil de Bitcoin als wettig betaalmiddel toestaan. En grote bedrijven accepteren de Bitcoin als betaalmiddel. Pessimisten vinden dat de Bitcoin alleen lucht is en dat overheden met eigen antwoorden, eigen digitale munten, gaan komen, waardoor de Bitcoin overbodig zou worden. Ga jij investeren in crypto? Wie in cryptovaluta wil beleggen, kan dit dus rechtstreeks doen via een ‘wallet’. Hier is totaal geen financieel toezicht op. Beleggen in cryptovaluta kan ook op een gereguleerde beurs door trackers of ETF’s te kopen. Dat zijn in feite een soort beleggingsfondsen die onder normaal toezicht staan. Of je in aandelen, obligaties, goud, vastgoed of crypto’s belegt, maakt dan niet uit. Raak je hier een wachtwoord kwijt, dan zal dat minder erg zijn. De crypto’s zijn namelijk niet in je eigen bezit, want je hebt een beleggingsfonds. De vraag is dan wel: is dit beleggen of speculeren? Een belegger investeert doorgaans voor de langere termijn en een speculant probeert juist in te spelen op de koersbewegingen om op korte termijn rendement te behalen. Naarmate de voorgeschotelde rendementsverwachting hoog is, is doorgaans ook het risico hoog. Een gecertificeerd financieel planner helpt je graag te bepalen of beleggen in of speculeren met crypto’s geschikt is in jouw financiële situatie.
Het is al jaren een doorn in het oog van de overheid, de mogelijke schijnzelfstandigheid van zzp’ers. Eind 2018 meldde RTL bijvoorbeeld dat als de nieuwe spelregels voor zzp’ers zouden ingaan, er mogelijk 75.000 tot 100.000 als ‘in loondienst’ zouden kwalificeren.
